Met bijna drie decennia aan ervaring op zee, zowel als schipper bij de KNRM als docent, weet Henk Spanjer als geen ander hoe belangrijk veiligheid is. Zijn boodschap is duidelijk: veiligheid moet een tweede natuur zijn voor iedereen die zich op zee begeeft. Door training, goede voorbereiding en het juiste gebruik van beschermende middelen kunnen levens gered worden.
“Trainingen herhalen zorgt voor automatische reflexen in noodsituaties”
Waarom regelmatige oefening cruciaal is
De veiligheidstrainingen die we op het Maritiem Instituut geven, zijn er niet voor niets. Ze zorgen ervoor dat bepaalde handelingen automatisch in je systeem komen te zitten. Wanneer je in een panieksituatie belandt, handel je op basis van je training, zonder na te denken. Dit kan je leven redden. Daarom is het zo belangrijk om die trainingen regelmatig te herhalen, bijvoorbeeld elke vijf jaar. Zo blijf je op de hoogte van de nieuwste technieken en blijf je scherp. Herhaling zorgt voor automatische reflexen in noodsituaties.
Een simpele controle kan levens redden
Naast training is het net zo belangrijk dat je de veiligheidsmiddelen aan boord goed kent en regelmatig controleert. Weet waar alles ligt en neem de tijd om de uitrusting uit de verpakking te halen, aan te trekken en te controleren of het nog goed past. Overlevingspakken komen in verschillende maten en ‘one size fits all’ is vaak een misvatting. Het is tragisch om te zien dat ongelukken nog steeds gebeuren omdat iemand een overlevingspak droeg dat niet goed paste. Veiligheid begint met goede voorbereiding. Zorg ervoor dat je uitrusting up-to-date is en dat je team weet hoe alles werkt. Het kan het verschil maken tussen leven en dood.
Training die het verschil maakt tussen leven en dood
Training en de juiste toepassing van veiligheidsmiddelen kunnen letterlijk het verschil maken tussen leven en dood. Dit besef probeer ik mijn studenten altijd bij te brengen. Een oud-student van me, die gestopt was met zijn opleiding en naar Griekenland ging, ervoer dit aan den lijve. Op een dag hoorde hij geschreeuw om hulp vanaf het strand. Zonder na te denken rende hij het water in, klaar om te redden, maar zonder reddingsvest. Op het laatste moment bedacht hij zich, trok snel een vest aan en ging het water in.
In zijn haast benaderde hij de drenkeling van voren, wat gevaarlijk is omdat een wanhopige drenkeling je kan vastgrijpen. Dat gebeurde ook. Maar dankzij het reddingsvest bleven ze beide drijven en kon hij de persoon veilig aan land brengen. Later stuurde hij me een bericht: 'Meneer Spanjer, ik dacht altijd dat die trainingen flauwekul waren, maar dankzij die training heb ik niet alleen iemands leven gered, maar ook mijn eigen leven.'
De gevaarlijke mentaliteit van onderschatting
In mijn jeugd, toen ik begon als zeevarende, heerste er een ‘never mind’-mentaliteit. Veiligheidsvoorschriften en beschermingsmiddelen werden gezien als overbodig of overdreven voorzichtig. Een eerste stuurman probeerde ooit helmen te introduceren op het schip, wat toen nog ongebruikelijk was. Op een dag stootte hij, terwijl hij haastig onder een rij containers doorkroop, zijn hoofd tegen een container. Zijn helm, die hij zonder kinband droeg, viel af. Dat voorval werd door sommigen aangegrepen om te zeggen dat helmen onzinnig waren. Maar in werkelijkheid was het gebrek aan correct gebruik het probleem. De juiste bescherming, goed gebruikt, had hem van ernstiger letsel kunnen behoeden.
Te vaak denken mensen dat ongelukken hen niet zullen overkomen, dat het altijd anderen zijn die pech hebben. Maar als je net als ik hebt gezien welke gevolgen ongelukken op zee kunnen hebben, besef je hoe belangrijk het is om goed voorbereid te zijn. Je kunt niet alleen je eigen leven redden, maar ook dat van je collega’s.
Verloren leven op zee
Er zijn gebeurtenissen die voor altijd op je netvlies gebrand staan. Een reddingsactie die ik nooit zal vergeten vond plaats op de Noordzee. Een schip was gekapseisd en er waren drie mensen aan boord. Toen we arriveerden, was één persoon al door een nabijgelegen baggerschip uit het water gehaald, maar zijn overlevingspak was niet goed gesloten. Het pak had zich volgezogen met water, wat hem bijna fataal werd.
Een andere drenkeling dreef nog in het water toen wij werden opgeroepen, maar zijn reddingsvest bleek niet goed te passen. Vijf minuten voordat wij arriveerden, was hij nog gezien, maar toen we aankwamen, vonden we alleen zijn lege vest. Een dag later spoelde hij aan op het strand van Terschelling. Het was een hartverscheurende realiteit: dit verlies had wellicht voorkomen kunnen worden, als de veiligheidsmiddelen juist waren gebruikt.
Ik ben Henk Spanjer en ik werk als docent aan het Maritiem Instituut Willem Barentsz. Maar naast mijn rol als docent, ben ik dag en nacht beschikbaar als schipper van de reddingboot bij station Paal acht van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). Al 24 jaar vervul ik deze vrijwillige functie. Veiligheid op zee is voor mij geen abstract begrip, maar iets waar ik me al bijna dertig jaar met hart en ziel voor inzet. Het gaat om mensenlevens.
“Als je ziet welke gevolgen ongelukken op zee kunnen hebben, besef je hoe belangrijk goede voorbereiding is. Je redt niet alleen jezelf, maar ook je collega’s”
We zijn altijd op zoek naar persoonlijke verhalen uit de maritieme sector. Verhalen over (bijna) ongelukken, waarbij een situatie maar net goed afliep, zijn ontzettend waardevol. Door jouw ervaringen te delen, help je anderen om zich bewuster te worden van de gevaren en hoe ze die kunnen voorkomen. Het delen van deze verhalen kan levens redden en draagt bij aan een cultuur van veiligheid op zee. Wil je jouw verhaal delen? Meld je aan via het formulier op onze website. Samen maken we de zee een veiligere werkplek voor iedereen.
Met bijna drie decennia aan ervaring op zee, zowel als schipper bij de KNRM als docent, weet Henk Spanjer als geen ander hoe belangrijk veiligheid is. Zijn boodschap is duidelijk: veiligheid moet een tweede natuur zijn voor iedereen die zich op zee begeeft. Door training, goede voorbereiding en het juiste gebruik van beschermende middelen kunnen levens gered worden.
Waarom regelmatige oefening cruciaal is
De veiligheidstrainingen die we op het Maritiem Instituut geven, zijn er niet voor niets. Ze zorgen ervoor dat bepaalde handelingen automatisch in je systeem komen te zitten. Wanneer je in een panieksituatie belandt, handel je op basis van je training, zonder na te denken. Dit kan je leven redden. Daarom is het zo belangrijk om die trainingen regelmatig te herhalen, bijvoorbeeld elke vijf jaar. Zo blijf je op de hoogte van de nieuwste technieken en blijf je scherp. Herhaling zorgt voor automatische reflexen in noodsituaties.
Een simpele controle kan levens redden
Naast training is het net zo belangrijk dat je de veiligheidsmiddelen aan boord goed kent en regelmatig controleert. Weet waar alles ligt en neem de tijd om de uitrusting uit de verpakking te halen, aan te trekken en te controleren of het nog goed past. Overlevingspakken komen in verschillende maten en ‘one size fits all’ is vaak een misvatting. Het is tragisch om te zien dat ongelukken nog steeds gebeuren omdat iemand een overlevingspak droeg dat niet goed paste. Veiligheid begint met goede voorbereiding. Zorg ervoor dat je uitrusting up-to-date is en dat je team weet hoe alles werkt. Het kan het verschil maken tussen leven en dood.
“Trainingen herhalen zorgt voor automatische reflexen in noodsituaties”
Training die het verschil maakt tussen leven en dood
Training en de juiste toepassing van veiligheidsmiddelen kunnen letterlijk het verschil maken tussen leven en dood. Dit besef probeer ik mijn studenten altijd bij te brengen. Een oud-student van me, die gestopt was met zijn opleiding en naar Griekenland ging, ervoer dit aan den lijve. Op een dag hoorde hij geschreeuw om hulp vanaf het strand. Zonder na te denken rende hij het water in, klaar om te redden, maar zonder reddingsvest. Op het laatste moment bedacht hij zich, trok snel een vest aan en ging het water in.
In zijn haast benaderde hij de drenkeling van voren, wat gevaarlijk is omdat een wanhopige drenkeling je kan vastgrijpen. Dat gebeurde ook. Maar dankzij het reddingsvest bleven ze beide drijven en kon hij de persoon veilig aan land brengen. Later stuurde hij me een bericht: 'Meneer Spanjer, ik dacht altijd dat die trainingen flauwekul waren, maar dankzij die training heb ik niet alleen iemands leven gered, maar ook mijn eigen leven.'
De gevaarlijke mentaliteit van onderschatting
In mijn jeugd, toen ik begon als zeevarende, heerste er een ‘never mind’-mentaliteit. Veiligheidsvoorschriften en beschermingsmiddelen werden gezien als overbodig of overdreven voorzichtig. Een eerste stuurman probeerde ooit helmen te introduceren op het schip, wat toen nog ongebruikelijk was. Op een dag stootte hij, terwijl hij haastig onder een rij containers doorkroop, zijn hoofd tegen een container. Zijn helm, die hij zonder kinband droeg, viel af. Dat voorval werd door sommigen aangegrepen om te zeggen dat helmen onzinnig waren. Maar in werkelijkheid was het gebrek aan correct gebruik het probleem. De juiste bescherming, goed gebruikt, had hem van ernstiger letsel kunnen behoeden.
Te vaak denken mensen dat ongelukken hen niet zullen overkomen, dat het altijd anderen zijn die pech hebben. Maar als je net als ik hebt gezien welke gevolgen ongelukken op zee kunnen hebben, besef je hoe belangrijk het is om goed voorbereid te zijn. Je kunt niet alleen je eigen leven redden, maar ook dat van je collega’s.
Verloren leven op zee
Er zijn gebeurtenissen die voor altijd op je netvlies gebrand staan. Een reddingsactie die ik nooit zal vergeten vond plaats op de Noordzee. Een schip was gekapseisd en er waren drie mensen aan boord. Toen we arriveerden, was één persoon al door een nabijgelegen baggerschip uit het water gehaald, maar zijn overlevingspak was niet goed gesloten. Het pak had zich volgezogen met water, wat hem bijna fataal werd.
Een andere drenkeling dreef nog in het water toen wij werden opgeroepen, maar zijn reddingsvest bleek niet goed te passen. Vijf minuten voordat wij arriveerden, was hij nog gezien, maar toen we aankwamen, vonden we alleen zijn lege vest. Een dag later spoelde hij aan op het strand van Terschelling. Het was een hartverscheurende realiteit: dit verlies had wellicht voorkomen kunnen worden, als de veiligheidsmiddelen juist waren gebruikt.
“Als je ziet welke gevolgen ongelukken op zee kunnen hebben, besef je hoe belangrijk goede voor-bereiding is. Je redt niet alleen jezelf, maar ook je collega’s”
Ik ben Henk Spanjer en ik werk als docent aan het Maritiem Instituut Willem Barentsz. Maar naast mijn rol als docent, ben ik dag en nacht beschikbaar als schipper van de reddingboot bij station Paal acht van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). Al 24 jaar vervul ik deze vrijwillige functie. Veiligheid op zee is voor mij geen abstract begrip, maar iets waar ik me al bijna dertig jaar met hart en ziel voor inzet. Het gaat om mensenlevens.
We zijn altijd op zoek naar persoonlijke verhalen uit de maritieme sector. Verhalen over (bijna) ongelukken, waarbij een situatie maar net goed afliep, zijn ontzettend waardevol. Door jouw ervaringen te delen, help je anderen om zich bewuster te worden van de gevaren en hoe ze die kunnen voorkomen. Het delen van deze verhalen kan levens redden en draagt bij aan een cultuur van veiligheid op zee. Wil je jouw verhaal delen? Meld je aan via het formulier op onze website. Samen maken we de zee een veiligere werkplek voor iedereen.